Dil ve Edebiyat Araştırmaları (17. Sayı)
Kıymetli Okuyucu,
Dil ve Edebiyat Araştırmaları dergisinin 17. sayısı (Nisan 2018) ile
karşınızdayız. Tüm sayılarda olduğu gibi bu sayıda da emeği geçen herkese
öncelikle teşekkür ederiz.
2010 yılında yayın hayatına başlayan Dil ve Edebiyat Araştırmaları dergisi
dil, edebiyat, folklor, kültür, çeviri bilimi, dil ve edebiyat eğitimi gibi Türk
dili ve edebiyatı alanı başta olmak üzere beşeri ve sosyal bilimler sahasındaki
makalelere yer vermektedir. Yayın dili Türkçe olmakla beraber her sayıda belli
ölçüde İngilizce, Fransızca, Almanca, İtalyanca, Rusça, Arapça ve Farsça makaleler
de kabul edilmektedir.
Derginin bu sayısında başta Yeni Türk Edebiyatı, Eski Türk Edebiyatı,
Halk Edebiyatı, Türk Dili gibi farklı anabilim dalları olmak üzere, Arap, Fars
ve İngiliz Dili ve Edebiyatıyla ilgili makaleler yer almaktadır. Ayrıca tarih ve
hukuk alanlarında da birer makaleye yer verilmiştir.
Bu sayının ilk makalesi Muharrem Dayanç’ın “Halil Nihat’ın, Mehmet
Akif’in Âsım’ını Tanıtan Mizahî Bir Manzumesi” başlıklı makalesidir. Makalede Halil
Nihat’a ait mizahî bir üslupla kaleme alınmış bir mesnevi değerlendirilmektedir.
“Hayvan Sevgisini Öne Çıkaran İki Eser: ‘Yenilmez’ ve ‘Gamsızın Ölümü’
başlıklı makalede Muhittin Doğan, Türk edebiyatının iki önemli ismi Necati
Cumalı ve Reşat Nuri Güntekin’e ait hayvan sevgisini merkeze alan iki
hikâyenin karşılaştırması üzerinden bir çözümleme yapmıştır.
Ertan Engin’in kaleme aldığı “Etik ile Estetik Arasında Türk Edebiyatçısı
Yahut Bir Mürşit Olarak Romancı” adlı makale ise, Tanzimat nesli ile Servet-i
Fünuncular arasında şekillenen ve günümüze kadar izleri devam eden edebiyat/
estetik ile etik konusuna farklı bakış açılarından yaklaşılmıştır.
Soner İşimtekin’e ait “Merâgaî’nin ‘Seyahatnâme-yi İbrahim Beg’i Üzerine
Bir Değerlendirme” başlıklı makalede ise yazıldığı dönem içerisinde olduk-
ça ses getiren ve geniş okuyucu kitlesi kazanan Hâcı Zeynülâbidîn-i Merâgaî’nin
Seyahatnâme-yi İbrahim Beg ya Belâ-yi Taassub-i U (İbrahim Bey’in Seyahatnâme’si
ya da Onun Taassubunun Belası) adlı eserinin farklı yönlerden değerlendirmesi ve
eserin çağdaş İran edebiyatındaki önemi üzerinde durulmuştur.
“Mavi Anadoluculuk ve Sabahattin Eyüboğlu’na Eleştirel Bakışlar” adlı
makale Emel Koşar tarafından kaleme alınmıştır. Makalede Mavi Anadolucular,
Cumhuriyet aydını ve ideolojisi, Tercüme Bürosu ve Köy Enstitüleri, Osmanlı
tarihine bakış ve modernleşme bağlamında ele alınmıştır.
Canser Kardaş’ın “Gercüşlü Fıkra Tipi Üzerine Bir Değerlendirme” başlıklı
makalesi Halk edebiyatında anlatmaya dayalı türler arasında en yaygın denilebilecek
ve kolay çeşitlenme özelliğine sahip olan fıkra türü hakkında genel
bir bilgiden sonra, Batman’ın Gercüş ilçesi ve çevresinde oluşan “Gercüşlü”
mahalli fıkra tipi incelenmiştir.
“Bingöl Halk İnançları ve Uygulamaları” adıyla Yılmaz Irmak tarafından
kaleme alınan makalede sözlü kültürün hâlen canlılığını sürdürdüğü bir şehir
olan Bingöl’de alan araştırması ve kaynak kişilerle görüşme sonucu elde
edilen bilgilerin tasnifi ve değerlendirmesi ortaya konulmuştur.
“Birinci Dünya Savaşında Suriye’de Panislamist Propaganda: Eş-Şark
Gazetesi Örneği” adlı makale M. Talha Çiçek tarafından kaleme alınmıştır.
Makalede Birinci Dünya Savaşı esnasında, Suriye’de Cemal Paşa’nın kararıyla
Arapça olarak yayımlanan ve İttihad-ı İslam propagandası yapmayı amaçlayan
eş-Şark gazetesi farklı yönlerden incelenerek, dönemi için ifade ettiği anlam
belgeler üzerinden açıklanmıştır.
Eğitim alanında temel sorunlardan birisi de yabancı dil eğitimi ve öğretmede
karşılaşılan zorluklardır. Gürkan Dağbaşı’nın kaleme aldığı “İmam-Hatip
Lisesi 9. Sınıf Öğrencilerinin Arapça Yazma Becerileri Kazanımlarını Edinme
Düzeylerinin İncelenmesi” başlıklı makale böyle bir konuyu dokuzuncu sınıf
öğrencileri üzerinden incelemiştir.
Cenk Açıkgöz “Ömer bin Mezîd’in Mecmû‘atü’n-Nezâ’ir’indeki Bilgiler
Işığında Aruz Öğretimine Yeni Bir Bakış” adlı makalede genelde nazire mecmualarının,
özelde ise Ömer bin Mezîd’in Mecmû‘atü’n-Nezâ’ir’ini esas alarak
aruz vezni konusuna nasıl yaklaşıldığını incelemiştir.“Yeni Belgeler Işığında Mehmed Şâkir Efendi” adını taşıyan makale Ersin
Durmuş tarafından kaleme alınmıştır. Makalede on sekizinci yüzyılın ikinci
yarısı ve on dokuzuncu yüzyılın ilk bölümünde yaşayan Mehmed Şâkir Efendi
(1764-1836) hakkında yeni bilgiler sunulmaktadır.
Selçuk Türkyılmaz, “Usul-i Cedit Eğitim ve Selim Sabit’in Elifba Risalesi”
başlıklı makalesinde Türkçe eğitimi alanında ilk eserlerden sayılan Selim
Sabit’in Elifba Risalesi üzerinde durmakta ve bu eserin sahip olduğu nitelikler
ve eğitim tarihindeki yerini belirlemeye çalışmaktadır.
Enver Osman Kaan’ın “Finansman Kaynağı Olarak Bey’ Bi’l-Vefâ Bey’
Bi’l-İstiğlâl, Bey’u’l-Îne” başlıklı makalesi ise, günümüz finansman kaynaklarından
olan ticari kredi, malın peşin para ile standart mal vadeli olacak şekilde
satılması, katılım bankalarının finansman yöntemleri, finansal kiralama
(leasing) gibi finans kaynaklarından ziyade finans kaynakları hakkında doğru
değerlendirme yapabilmeyi sağlayacak temel bir kavramı farklı yönlerden açıklamayı
hedeflemiştir.
Fikret Güven tarafından “Decay and Decomposition of Western Ideals
and Values in Joseph Conrad’s Heart of Darkness Joseph Conrad’ın (Karanlığın
Kalbi adlı Eserinde Batı İdeallerinin ve Değerlerinin Bozulması ve Ayrışması)”
başlıklı İngilizce kaleme alınan makale, Joseph Conrad’ın 1899 yılında yazdığı
Heart of Darkness (Karanlığın Kalbi) adlı romanından hareketle Avrupa’daki
bozulmayla beraber; değerlerin ve ideallerin ayrışması incelenmiştir.
Son olarak “Applying Gilly Salmon’s Five Stage Model For Designing
Blended Courses” başlıklı Mokhira Ruzmetova’nın makalesinde
ise,harmanlanmış öğrenmenin başarılı dil öğretmenleri hazırlamaya dönük
olumlu etkileri üzerinde durulmuştur.
Yeni sayılarda buluşmak temennisiyle …
Doç. Dr. Ahmet KOÇAK