Dil ve Edebiyat Araştırmaları (6. Sayı)
Sunuş
Değerli okuyucular,
Dil ve Edebiyat Araştırmaları’nın altıncı sayısı ile karşınızdayız.
Son yıllarda başta Unesco Türkiye Milli Komisyonunun özverili çalışmaları
olmak üzere ülkemizin uluslararası alanda yürüttüğü planlı çalışmalar, Türk
kültür ve uygarlığının önemli isimlerinin çeşitli vesilelerle gündeme gelmesine
imkan sağlamıştır. Bu kapsamda 2012 yılı Unesco kutlama programında Urfalı
şâir ve düşünür Yusuf Nâbi ile Türk musikisînin önemli ismi Mustafa Itrî
Efendi’nin yer bulduğu malumunuz. Prof. Dr. Hikmet Özdemir Hocamız tarafından
kaleme alınan “Nâbi’nin Kırk Hadis Tercümesi” ve Dr. Kadir Güler’in
“ Buhurizâde Mustafa Itrî ve Yetiştiği Çevre” başlıklı yazılarını bu kapsamda
okumak mümkün.
Türk, Arap ve Fars edebiyatını derinden etkileyen metinlerden biri de Yusuf
u Zeliha hikayesidir. Kaynağını kutsal metinlerden alan bu kıssa, çeşitli zamanlarda
farklı isimler tarafından farklı dillerde işlenmiş ve klasik hikayeler arasına
girmiştir. XIII. yüzyıldan XIX. yüzyıla kadar kırktan fazla Yusuf u Zeliha mesnevisinin
yazıldığını biliyoruz. Ali’nin Kıssa-i Yusuf’undan Şeyyad Hamza’ya,
Süle Fakih’ten Çakerî’ye, Rabguzî’den Kemalpaşazâde’ye kadar farklı zamanlarda
kaleme alınan bu hikaye, Türk edebiyatının temel metinlerinden biri haline
gelmiştir. XIII. yüzyıldan itibaren hemen her yüzyılda örneğine rastladığımız bu
eser, Türkçenin tarihî gelişimini yalnızca kendisi üzerinden bile takip edebileceğimiz
nadir metinlerden biridir. Setter Durmaz’ın “Çâkeri Sinan ve Yusuf u Züleyha
Mesnevisi” başlıklı çalışması bu açıdan önem arz etmektedir.
Hanife Koncu tarafından titiz bir çalışmayla kaleme alınan “Ashâb-ı
Kehf Metinlerine Bir Bakış ve Yûsuf-ı Meddâh’ın Ashâb-ı Kehf Mesnevîsi”
adlı çalışması ise dergimizin öne çıkan çalışmalarından biri olarak kabul edilebilir.
Yurt içi ve yurt dışındaki kütüphanelerde konuyla ilgili tespit edilen
metinlerin künye bilgilerinin derli toplu verildiği makalede örnek bir metnin
değerlendirmesi ve transkripsiyonu yapılmıştır.
Ramazan ayının klasik şiirimizdeki yerini dinî ve sosyal boyutuyla inceleyen
“Ramazan’ı Divan Şiiri Metinlerinden Okumak” adlı çalışma ise Hakan
Yekbaş tarafından kaleme alındı.
Fahri Maden’in “Türk Dilinin Sadeleşmesinde Âkif Paşa’nın Rolü”, Neslihan
Karakuş’un “Âsım’ın Nesli : Bugüne Tesirleri ve Eğitim Değeri”, ve Suat
Donuk’un “Mürâca’a Dedim Dedili Şiir midir? Divanlara Müracaat…” isimli
yazıları bu sayımızda yer alan diğer çalışmalar.
Altıncı sayımızın konuğu Gökhan Yavuz Demir. Gökhan Yavuz Demir,
Uludağ Üniversitesi Sosyoloji Bölümünde Öğretim Üyesi. Sayın Demir’in,
doktora tezinden hareketle hazırladığı, Sosyal Bir Fenomen Olarak Dilin Belirsizliği
isimli kitabı üzerine derinlikli bir söyleşi gerçekleştirdik.
Bu sayımızda dört kitap tanıtımına yer veriyoruz. Cüneyt Akın’ın Doğumunun
400. Yılında Uluslararası Evliya Çelebi Sempozyumu Bildirileri kitabı
hakkındaki değerlendirme yazısı, Mukaddimetü’l-Edeb’in yayını ile ilgili olarak
kaleme aldığımız tanıtım yazısı, Hidayet Kuruoğlu’nun Galatat Sözlükleri
ile ilgili ayrıntılı çalışması ve Ceren Oğuz’un Dictionaries: The Art and Craft of
Lexicography adlı çalışmayla ilgili bilgilendirici yazısı bunlar arasında.
İstanbul Üniversitesinde Mayıs ayında Uluslararası Yaşayan Türkçe Bilgi
Şöleni başlıklı bir sempozyum gerçekleştirildi. Vefatının 30. Yılında Prof. Dr.
Faruk Kadri Timurtaş Hocamıza ithaf edilen sempozyumla ilgili olarak değerli
meslektaşım Enfel Doğan, bir tanıtım yazısı kaleme aldı.
Dil ve Edebiyat Araştırmaları’na bu sayımızdan itibaren elektronik ortamda
da ulaşabileceksiniz. Dergimizin internet sitesi www.dilveedebiyatarastirmalari.
com adresinde erişime açıldı. Dergimizle ilgili bütün duyuruları sitemizden takip
edebilirsiniz.
Daha güzel sayılarda buluşmak dileğiyle.
Saygılarımla
Dr. Yusuf Akçay
Ağustos 2012