PROF.DR. ZEYNEP KORKMAZ VEFAT ETTİ

PROF.DR. ZEYNEP KORKMAZ VEFAT ETTİ

Türkçenin asırlık çınarı Prof.Dr. Zeynep Korkmaz vefat etti. Korkmaz’a Allah’tan rahmet; kederli ailesine, sevenlerine ve Türkoloji camiasına başsağlığı dileriz.

Ekrem ERDEM
Genel Başkan

23 kitap ve 300'ün üzerinde makale ile Türk dili araştırmalarına büyük katkı sağlayan Korkmaz’ın cenazesi, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Farabi Salonu Fuayesi’nde 10 Şubat 2025, saat 10.30’da yapılacak tören sonrası, Kocatepe Camii’nde öğle namazına müteakip kılınacak ve Cebeci Asri Mezarlığı’nda defnedilecektir.

PROF.DR. ZEYNEP KORKMAZ KİMDİR?

1922 yılında Nevşehir'de doğdu. İlk, orta ve lise tahsilini İzmir'de yaptı. 1940 yılında İzmir Kız Lisesi'ni, 1944 yılında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi'nin Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünü bitirdi. 1945 yılında aynı fakültenin Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'ne ilmi yardımcı, 1948 yılında da Türk Dili asistanı olarak atandı. 1950 yılı başında Anadolu ağızları üzerindeki tezi ile edebiyat doktoru unvanım aldı. Daha sonra meslekî bilgi ve görgüsünü artırmak üzere Hamburg Üniversitesi'ne gönderildi. 1954, 1955 yıllarında bu üniversitenin Ön-Asya Dil ve Kültürleri Bölümün'de, İslâmlık öncesi Türk dili uzmanı Prof. Dr. Annamaria von Gabain, Altayist Prof. Dr. Omeljan Pritsak ve fonetikçi Prof. Dr. von Essen'in yanlarında misafir asistan olarak çalıştı, meslekî araştırmalar yaptı. 1957 yılında doçentlik sınavlarını vererek Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'ne Türk dili doçenti olarak atandı. 1957-1963 yılları arasında doçent temsilcisi olarak Profesörler kuruluna katıldı. 1964 yılı başında profesörlüğe yükseltildi. Ekim 1965-Temmuz 1996 yılları arasında British Council ve Alexander von Humboldt Stiftung'un verdiği araştırma bursları ile İngiltere ve Almanya'ya gitti. Londra'da British Museum ve Oxford'da Bodlaien Kütüphanelerinin Şarkiyat Bölümü'ndeki yazmalar üzerine meslekî araştırmalar ve incelemeler yaptı. Almanya'da, gerek yukarıda belirtilen tarihlerde gerek daha sonraki yıllarda München (Münih), Marburg, Tübingen, Berlin ve Hamburg'daki devlet kütüphanelerinde (Saatsbibliothek) bulunan el yazması ve kültür tarihi ile ilgili eserler üzerindeki araştırmalarına devam etti.

Fakültedeki öğretim üyeliğine ilâveten 1958-1960, 1066-1968, 1972-1976 yılları arasında Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Yönetim Kurulu üyeliğinde, 1974-1978 yılları arasında Ankara Üniversitesi Senatörlüğünde, 1974-1983 yılları arasında Kültür Bakanlığı Danışma Kurulu üyeliklerinde bulundu. 1981-1983 yılları arasında Ankara Üniversitesi Rektörlüğüne bağlı Türk Dili Bölümü Başkanlığı ile Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Yeni Türk Dili Ana Bilim Dalı Başkanlığını yürüttü.

Eylül 1983 ve Aralık 1987 tarihlerinde Üniversiteler Arası Kurulca Yükseköğretim Kurulu üyeliğine seçilmiş olduğundan l Ekim 1983-15 Mayıs 1990 tarihleri arasında Yükseköğretim Kurulu üyesi olarak, 5 Ocak 1989-15 Mayıs 1990 tarihleri arasında Yükseköğretim Kurulu Başkan Vekili olarak görev yaptı ve bu görevde iken yaş sınırından emekliye ayrıldı.

1984-1988 yılları arasında TRT Yönetim Kurulu üyeliği de yapmış olan Korkmaz, l Ocak 1991 tarihinden başlayarak birkaç yıl Gazi Üniversitesinde "sözleşmeli profesör" olarak çalışmıştır. 1945-1980 yılları arasındaki dönemlerde TDK aslî üyeliği, Yönetim ve Yürütme Kurulu üyelikleri, Gramer Kolu Başkanlıkları buyana, 1983 yılından beri de Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Dil Kurumu Bilim Kurulu Aslî Üyeliği, Yürütme Kurulu Üyeliği, Gramer Bilim ve Uygulama Kolu Başkanlığı yapmaktadır.

Kendi bilim alanında hacimli 14 kitabı ve 250 civarında araştırma yazısı vardır. Araştırma yazılarından bazıları Almanya, Avusturya, Macaristan ve Moskova'daki bilimsel dergilerde Almanca, İngilizce ve Rusça olarak yayımlanmıştır. Ayrıca, Atatürk'ün Doğumunun 100. Yılını Kutlama Koordinasyon Kurulunun görevlendirmesi ile büyük Nutuk'u günümüz Türkçesine aktarmış ve eser AKDTYK Atatürk Araştırma Merkezince son baskısı 2000 yılında olmak üzere altı kez bastırılmıştır. Ayrıca, CD'ye alınmıştır.

Güney-Batı Anadolu Ağızları adlı kitabı 1955 yılında Türk Dil Kurumundan teşvik ödülü almıştır. Türk Dilinin Tarihî Akışı İçinde Atatürk ve Türk Dili adlı kitabı da bilimsel yayınlar arasındaki bir yarışmada 1967 yılı "Yunus Nadi Armağanı" birinciliğini kazanmıştır. Meslek alanındaki başarılı çalışmaları dolayısıyla çeşitli kurum ve kuruluşlardan kendisine 20 plâketle bir takdirname verilmiştir. 1984 yılında Atatürk'ün büyük Nutuk'unun bugünkü dille yayını dolayısıyla Atatürk'ün Doğumunun 100. Yılını Kutlama Komitesi Başkanlığınca verilen plâket ile, 1991 yılında zamanın Millî Eğitim Bakanınca verilen "takdirname", 3. Uluslar Arası Türk Dili Kurultayı'nın açılışında (23 Eylül 1996) Türk Dil Kurumunca verilen "üstün hizmet berat ve plâketi" ile, 9 Ocak 2001 tarihinde, Fakültenin 65. Kuruluş yıl dönümü dolayısıyla düzenlenen törende, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dekanlığı'nca verilen bilim ve kültür yaşamına katkı" plâketUbunlardan birkaçıdır. Türk Kültürü Araştırma Enstitüsünce de Türk Kültürü Araştırmaları'nw XXXII cildi "Prof. Dr. Zeynep Korkmaz'a Armağan cildi" olarak^yay/mlanmıştır, Ankara 1996. TDK Yürütme Kurulu da aldığı bir kararla, ffif)l yılı iyıfuft? bafitımcağı Zeynep Korkmaz Armağanı cildinin -haaırlıklarmı sürdürmektedir.

Zeynep Korkmaz, Türk/Dil Kurumunca düzenlenen Türk Dili Kurultay ve Kongrelerine 1960 yılından heri birer bildiri ile katıldığı gibi, İstanbul Üniversitesi Türkiyat Enstitüsünce düze/denen Millî ve Milletler Arası Türkoloji Kongreleri ile CÎEPO (Osmanlı, Osmanlı Öncesi Araştırmaları Komitesi) ve PİAC (Permanent International Altaistic Conference) gibi bilim kuruluşlarının düzenlediği uluslar arası kongrelere de 1969 yılından beri birer bildiri ile katılmıştır.

Türk Dil Kurumunca düzenlenen bilgi şöleni, panel, yerli yabancı dil bilginlerini anma günleri, dil bayramları vb. Ankara içinde ve dışında düzenlenen çeşitli toplantılarda yaptığı konuşmalar yanında, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumunca düzenlenen yıllık yıllık konferanslarda TDK adına her yıl bir konferans vermek suretiyle de meslek ve bilim alanındaki etkinliğini sürdüregelmiştir.

Hâlen üyesi bulunduğu yerli ve yabancı bilim kuruluşları şunlardır:

- Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Aslî üyesi ve BUim Kurulu Üyesi

(Ankara),

-Kadının Sosyal Hayatını Araştırma Derneği Kurucu Üyesi (Ankara),

-Milletler Arası Şark Tetkikleri Cemiyeti (International Society far Oriental

Research : Leiden-Holland ),

-PIAC (Permanent Internationel Altaistic Conferense : Bloomington İndiana,

Amerika Birleşik Devletleri),

-CIEPO ( Osmanlı-Osmanlı Öncesi Araştırmaları Komitesi : Napoli- İtalya,

Hollanda),

-Societas Uralo-Altaica, e. V. Göttingen, Birleşik Almanya,

-İLESAM (Türkiye İlim ve Edebiyat .Sahipleri Meslek B iri iğ i- Ankara).

Eşini 1984 yılında kaybeden Zeynep Korkmaz' m mesleki çalışmalarını Amerika Birleşik Devletlerinde sürdüren iki oğlu (A. Gültekin - A. îltekin Korkmaz) ile Ender Burak ve Ceylan Zeynep adlarında iki torunu vardır.

KaynaK: http://kaynakca.hacettepe.edu.tr/kisi/76268/zeynep-korkmaz